Yılda 1 Kez Tatil Yapmak, Sık Gezmekten Pahalıdır

Çok Gez Daha Az Harca

Türkiye’nin tatil trendlerini araştıran birkaç resmi kaynağı ve özel sektörün önemli birkaç temsilcisinin rakamlarına göre bizde tatil, seyahat, gezi kültürü tam da tahmin ettiğimiz gibi oldukça üzücü oranlarda seyrediyor. Bütçe ve zaman başta olan dertlerimiz, seyahate öncelik verememe vizyonu ile birleşince tatil trendlerimiz ve seyahat kültürümüz, beğendiğimiz ülkelerin vatandaşlarının yaşamlarına ve istatistiklerine göre çok gerilerde.

Bu rakamlar üzerine dövünmek yerine, Türkiye’de seyahat bilincine katkı sağlamak amaçlı yolumuzda birkaç bilgi paylaşmak istedik. Resmi bir anketten değil, en gerçek sonuçtan; “çevremizden” yola çıkıyoruz. Bizim arkadaşlarımız tahmin ettiğiniz gibi çok sık seyahat eden insanlar zaten, ancak bu kısıtlı zümreyi değil, bize “nasıl yapıyorsunuz, ne kadar çok geziyorsunuz, nasıl para yetiştiriyorsunuz, bu değirmenin suyu nereden geliyor…” gibi sonsuz sayıda benzer soruları sorarak kendi seyahat ve tatil alışkanlıklarını ortaya çıkaran arkadaşlardan yola çıkacağız.

Tüm kış çalışıp, ucu ucuna ya da refah içinde geçinirken bir yaz ya da bayram tatili için, yurt içi yazlık bir bölgeye veya aile/akraba yanına “memlekete” tatile giden arkadaşların hepsinde şu net görülüyor: ÇOK PARA HARCIYORUZ!

Bizler gibi seyahati hayatın merkezine koymuş ve sık gezen kişilerde ise, diğer arkadaşların Akdeniz Ege sahillerinde bir haftada yaptığı tatilin aynı bütçesiyle yılda dört kez yurt dışına gidebildiği görünüyor.

Keşfetsene yayında olduğundan beri iki yılbaşı geçirdik ve geçmiş seyahat rakamlarımızı yazmıştık. Bu yıl öncesi son 2 senenin gezi “adetlerimiz” şu şekilde:

2013 Taflan 23; Barış 22 kez

2014 Taflan 24, Barış 21 kez

İstanbul içindeki sık aktivitelerimiz bu sayının dışında, gezilerin “adetlerini” belirleyen de farklı bir şehirde veya ülkede geceleme. Toplam yolda geceleme sayımız yılın beşte birine dayanıyor diyebiliriz.

Kazandığımız para da ortada olduğuna göre buradaki farklara biraz değinmekte fayda var. Basında ve sosyal medyada dönen Bodrum’da 80 TL’ye lahmacun magazinel geyiklerini bir kenara bırakırsak (Tekneye lahmacun sipariş edersen o parayı ödersin, o parayı ödeyen olduğu sürece de yazan olur, burada bir sıkıntı yok; kişilerin kendi tercihleridir, afiyet olsun) Burada daha temel şeylerden bahsedelim. Bir tatil beldesinde zorunlu ihtiyaç olan yemeğin, vasat bir menüsüne kişi başı rahatlıkla 50 TL verilebilmekte, 4 kişilik bir aile için sadece bir öğün 200 TL oluyor. Her şey dahil sistemde konaklanmadığı sürece de bu para 7 günlük bir tatilde, 7 akşam yemeğine veriliyor. Hadi kahvaltı bir şekilde halloluyor, üstüne öğle yemeği için -hele beach clup falan varsa- yine yüzlerce Lira verilmesi gerekiyor. Ki burada daha tatil boyutu işin içine girmedi, şehirdeki temel ihtiyacı olan 3 öğün yemek halloldu. Normalde 2 TL’ye satılacak ve yüzüne bakmayacağını 3 top dondurmanın, Antalya’da küçücük bir topu 5 TL. E çocuk isteyince “amaaaaan tatildeyiz nasıl olsa” diyen aile, çocuklara 2’şer, kendilerine 3’er top alıyor ve vasat fabrikasyon dondurmayı 10 toptan 50 TL para veriliyor. Aynı dondurmanın 5 kat kalitelisi Kahramanmaraş’ta 2-3 TL iken, Roma gezisinde meşhur Roma Dondurması ise 1 Euro.

Üzerinde fiyat etiketi yazılmayan, “gelenin tipine ve kesesine göre” ücretleri belirlenen tatil malzemeleri de işin cabası. Navlun, gümrük, kargo dahil Çin’den 30 cente getirilen yazlık terlik 40 TL’ye satılır mı? “Amaaaaan bir kez tatile gelmişiz, terlik yırtılmış zaten” diyen amca alınca satılıyor işte. Bu şaka fiyatlar hele bir de işin içine gece hayatı girince inanılmaz rakamlara ulaşıyor. Vergi sistemimiz sebebiyle zaten çok pahalı olan alkol, yazlık bir mekanda yüzlerce Lira’ya ulaşıyor. Zevkli bir Avrupalının bardağına koymayacağı bir votkanın şişesi, yanındaki atıştırmalıklar ve bahşişler hariç 200-400 TL arasına “açılabiliyor.” (Şişe açtırmak da ayrı bir dert ve yazı konusu)

Oysa ki sık gezen insanlar bunu yurt içi yurt dışı tercihi yapmaksızın, daha planlı ve daha akıllı yaptıkları için daha az paralar harcıyorlar. Ekstra masrafları ve canlarının çektikleri lüks tüketimi “aman yılda bir kez geliyoruz” demeyip, “3 ay sonra yine yol var” dedikleri için kendilerini törpüleyebiliyorlar, sık gezdikleri ve öğrendikleri için neyin nerede ne kadar ettiğini görüyor, biliyor ve ona göre tercihlerini enayilikten uzak yere koyuyorlar.

En basit ticari mantıklardan birini hatırlatayım, “daha büyük/daha çok alırsan, daha ucuza gelir ya” aynı matematiğin çok daha değerlisi var burada. 1 KG deterjan 8 TL iken, 2 KG 12 TL oluyorsa, bir tatil 3000 TL iken, 4 tatil 5000 TL’ye getirilebilir. Hatta işin felsefesine ve backpacker ruhuna uyarsan, 4 seyahat de 3000 TL’ye gelebilir.

Üstüne sık seyahate gidenlerin günlük hayat motivasyonlarının, üretkenliğinin ve verimliliğinin arttığı gerçeğinin de paha biçilemez olduğunu hatırlatalım.

Yazışalım, yorumlayın tartışalım, deneyin.