RENGARENK DİLLER, HER ŞEYİ KUTSAYABİLEN DİNLER

Dinler kısmında -dayanabildiğimiz kadarıyla- çok yorum yapmadan okuduğumuz, araştırdığımız ve rehberlerimizden dinlediğimiz kadarıyla temel bilgiler vermeye çalışacağız, keşfetsene’nin her zamanki renklere saygı felsefesiyle.

HİNDİSTAN’DA DİNLER

Ülkenin nüfusu tam olarak bilinmiyor. Şuan 1,5 milyar civarı diye söylenen (resmi olarak 1,2 milyar olarak tahmin edilen) en son 2001’de yapılabilen netliği tartışılır bir sayıma göre 1 milyar 30 milyon civarında çıkan insan var. Rakamları hızlı okuyunca bir şey ifade etmiyor olabilir ama bu ‘kalabalık’ demek. Ama öyle böyle değil, çok kalabalık demek. Bunca insanın her birinin bir dini var desek çok abartmış oluruz ama genel durum bu kafada. Hayatın tamamında din etkisi yüksek. Kast sistemini de destekleyen ve mecbur kılan bir düzen var. Ülke demokrasi ile yönetilen laik bir federal cumhuriyet. Herkesin ve her dinin birbirine saygısı ve birlikte yaşama başarısı da hepimize örnek olacak şıklıkta. Laikliğin insan hayatında de ne kadar önemli olduğunu gösterircesine.

2001’deki son geçerli sayıma göre Hindistan’ın dini demografisi

• %80,5 Hindu
• %13,4 Müslüman
• %2,3 Hristiyan
• %1,9 Sihk
• %0,7 Budist
• %0,6 Belirsiz (Sayımda böyle demişler)
• %0,5 Ateist
• %0,1 Küsurat

Ayrıca Hinduların çok sayıda alt dini (mezhep gibi) olduğunu da hatırlamakta fayda var.

HİNDİSTAN’DAKİ ANA DİNLER

• Hinduizm
• İslamiyet
• Sihizm (Sikhlik)
• Budizm
• Hristiyanlık

HİNDUİZM

Bir ülkenin kendi dinine sahip olması ve nüfusun da etkisiyle bunun dünyanın en büyük dinlerinden biri olmasının çağımızdaki yegane örneğidir. Aslında bildiğimiz anlamda bir din değil, gelenekler karmasıdır. Farklı kaynaklardan öğretilerin ortak bir yaşam biçimi oluşturması, bunun da -bizce coğrafyanın etkisiyle- çokça farklı uygulama ile günlük hayata yansıması ile gelişmiştir. Sürekli devam eden zengin festival ve bayramlarla canlı kalarak, kast sistemini de içine alacak şekilde hayatın her anına sirayet etmektedir. Kast’ın mı Hinduizmi beslediği, Hinduizm’in Hindistan gerçekliğiyle kast sistemini mi doğurduğu, konuyu daha iyi bilen uzmanların tartışma konusu olabilir ancak Hinduizm’in dışarıya yayılmaksızın kendi topraklarından beslenmesi, kendi insanlarını beslemesi matematiği muhteşem bir formüle dayanıyor bizce. Kurucusu ve tam bir kutsal kitabı olmayan Hinduizm tek tanrılı da değildir. Çoğunlukla 3 büyük tanrı Rama, Şiva, Vişnu’ya tapılsa da onların reenkarne hallerine, onları reenkarne edenlere, farklı tanrı ve tanrıçalara veya herkesin içindeki yüce ruha da tapılabilir. Tabii tanrı ve tanrıçalar kadar uğruna bayramlar düzenlenen güneş, ay, nehirler, dağlar, ormanlar, ağaçlar, maymunlar, inekler de yanlış bilinenin aksine, kutsal sayılan unsurlar.

Semavi din geleneğinden gelen bizler için başlangıcını, gelişimini ve genel yapısını anlamak gerçekten zor olabiliyor. Hem Hindistan’da hem Nepal’de konuştuğumuz 5 farklı rehber ve 4 yerel insandan da farklı şeyler duyduk diyebiliriz. Ki bunların içinde farklı olan yorum kısmı değil, temel bilgi aşamasıydı. Okuduğumuz kaynaklar daha tutarlı olsa da kimyası zor anlaşılan bir şeyi tam olarak anlamak ve anlatmak biraz zor kanımızca.

İSLAMİYET

Bildiğin bizimki. Buradaki farkı diğer dinlere olan olağanüstü saygısı ve diğer dinlerden de gördüğü saygı olarak söylenebilir. Ortak yaşam kuralları olarak kutsal görülen inek Müslümanlar tarafından da kurban edilmiyor ve yenmiyor. Daha çok kötü ruh olduğuna inanılan siyah hayvanlar tercih ediliyor. Bir de gerek camileri gerekse yerleşim birimleri olarak İslamiyet’in temel temizlik kuralının bayağı bir esnetildiğini söylemek lazım. Ne yazık ki gezdiğimiz her şehrin en pis bölgeleri Müslüman kesimleriydi. Şehirler arası hijyen ve düzen farklılığında da ülkenin en büyük ikinci dinini oluşturan arkadaşlar aynı durumda. Tarihi olarak insanların müslümanlaşması Türkler tarafından başlatılmış ve geliştirilmiş. Kast sisteminin dışında olan Müslümanlar, Endonezya ve Pakistan’dan sonra Dünya’nın en büyük üçüncü İslam toplumu olarak Hindistan’da yaşamını devam ettiriyor. (Pakistan’ın Hindistan’dan ayrılan bir ülke olduğunu ve aralarının hep gergin olduğunu da hatırlatalım)

SİHİZM (SİHKLİK)

Hindistan tarihinde siyasi ve askeri olarak önemli yere sahip olan Sihler, Guru Nanak Dev’in kuruculuğunda 1500’lü yıllarda doğmuştur. Bizlere ve birçok insana göre Hinduizm ve İslamiyet’in ortaklaşması görünse de kendileri kesin bir şekilde bunu reddederek direkt tanrıdan öğretiler geldiğini söylüyorlar. Tek tanrılı bir din olan Sihizm için kişisel bir yorum; bize bayağı mantıklı geldi. Hangi dinden olursa olsun herkese hoşgörüyle yaklaşan takipçileri el sanatları ve sanayide gelişmiştir. 5 temel kötülük vadır: Ego, öfke, hırs, şehvet ve maddi bağlılık. Tanrının bir insan formu olmadığı düşünülür ancak herkes tanrının çocuklarıdır. Birçok dinin aksine kurtuluşu sadece kendi dinlerinde görmez, herkesin kurtulabileceğine inanırlar. Eşitlik, tüm yaratıkların tanrının ruhu olması, herkesin yaşam hakkı, aile hayatı yaşamak, paylaşmak, tanrının takdirini kabullenmek ve davranışların ödüllendirilip cezalandırılması ile hakikat, şükür, tefekkür ve temizlik şeklinde yaşamın dört meyvesi olmak üzere 8 temel değeri vardır. Bırakın içkiyi sigaranın dahi sert bir şekilde yasak olduğu Sihistleri hiç kesilmemiş saç ve sakallarıyla ve nev-i şahsına münhasır kıyafetleriyle çok net ayırt edebilirsiniz. Çok (boş) konuşmanın yasak olması da bu insanları sessiz, derin ve sakin olarak gösteriyor… Son iki bilgi reenkarnasyona inanıyorlar, kurbana da karşılar ve kesmiyorlar.

Tapınakları çok huzurlu ve Müslüman adetlerine benzerlikler taşıyor, içerisinde aralıksız okunan ilahiler, elle dağıtılan yemek ve irmik helvası, temizlik çok önemli olduğu için havuzlar ve fıskiyeler en göze çarpan tarafları. Tapınaklarında dağıttıkları kitapçıklar okunarak daha fazla bilgi edilebilir. Ayrıca din konusunda oldukça konuşkanlar diyebiliriz de.

BUDİZM

Hinduizmin bir kolu olarak ortaya çıkan Budizm enteresan bir şekilde yerel kalmayıp Asya’nın çoğuna yayılmıştır. (Çin, Nepal, Tayland, Vietnam, Japonya, v.s.)  Hinduizmin temel öğretilerine oldukça benzer bir felsefe barındıran Budizm’in iki temel kuralı vardır. Hiçbir şeyin tesadüf olmadığı, her şeyin doğanın gücü yanında bir karma oluşu ve devamsızlık ilkesi. Devamsızlık ilkesine göre bazı dönüşümler diğerlerinden çok daha uzun sürse de her şey sonsuz bir döngü içinde değişime tabidir. Budizmin temeli dört ana “asil gerçek”tir. Acının evrenselliği, acının sebebinin aşırı hırs olması, acının üstesinden gelinebilirlik ve acılardan sıyrılmak için arzuların yok edilmesi. Tüm bunlar yapılırsa aydınlanma sağlanır ve Nirvana’ya ulaşılır. Budizm Hindistan’da doğmuş olsa da şu an Tibet merkezli hayatına devam eder ve sanılanın aksine Hindistan’da Budist nüfus çok değildir. Hatta yok denecek kadar azdır.

HRİSTİYANLIK

Bildiğin bizimkisinin aynısı yine. Gandhi de dahil birçok Hintliyi etkilemiş Hristiyanlık öğretilerinin 1500’lü yıllarda ilk misyonerler tarafından başladığı sanılıyor. Ülkenin modernleşmesi ve batılaşmasında ciddi katkısı olan Hristiyanlar da kast sisteminin dışında ve ülkede 30 milyon civarındalar.

HİNDİSTAN’DA DİLLER

450’ye yakın dil ve lehçe kabul edilmektedir. Hintçe ve İngilizce resmi dillerdir.  Ne yazık ki okuma yazma oranı genelde %60’larda olduğu için eksiklik oluyor ama herhangi bir şekilde eğitim almış kitleler İngilizce bilir. Bu yüzden biz gezginler için iyi bir lokasyon.

Hindistan’da En Çok Konuşulan Diller

Tabii ki kaynağımız son geçerli sayım olan 2011

• Hintçe %41,03
• Bengalce %8,11
• Teluguca %7,37
• Marathi %6,99
• Tamilce %5,91
• Urduca %5,01
• Gujarati %4,48
• Kannada Dili %3,69
• Malayalam %3,21
• Oriya Dili %3,21
• Pencapça %2,83
• Assamca %1,28
• Maithili %1,18
• Santali %0,63
• Keşmirce %0,54
• Nepali %0,28
• Sindhi %0,25
• Konkani %0,24
• Dongri %0,22
• Manipuri %0,14

Oranların bu kadar küçülmesi o dili önemsiz saymıyor. %0,25’in 2,5 milyonun üzerinde bir sayı olduğunu hatırlatalım.