Berlin Duvarı Hakkında Bilgi

UTANÇ DUVARI

Avrupa’nın tarihi ‘yapılarından’ Berlin duvarı hakkında kısa bilgiler derledik. Berlin Gezisi‘nde kalıntılarını ve acı hatırlarını hissedeceğiniz duvarın parçaları şuan Dünya’nın farklı yerlerinde. Makalede Berlin Duvarı ne zaman yapılmıştır, niye inşa edilmiştir, ne zaman yıkılmıştır ve Berlin Duvarı’ndaki ölümler gibi birçok temel soruya cevap arayacağız. Doğu Almanya ile Batı Almanya arasındaki ayrılığın yarattığı buhran döneminden, Dünya tarihinde fiziksel olarak 28 yıl, manevi olarak onlarca yıllık bir iz.

Berlin Duvarı Öncesi Almanya Kısa Tarihi

Duvara sebep olan kısmı kadarını anlatmak gerekirse, 2. Dünya savaşı sonrası kaybeden Almanya ve başta Berlin işgal kuvvetleri tarafından dörde bölündü. Fransız, Amerikan, İngiliz ve Sovyet bölümlerinden oluşan bu bölünme bir süre sonra Batı’nın iç ittifakı ile Sovyet kısmı dışında yönetimsel olarak birleşti. Bu birleşme Batı Almanya’yı doğurdu ve Sovyetler destekli Doğu Almanya ile ayrılındı. 1952’te katı snırlar çizildi. Başkent Berlin ortada kaldı.

Berlin Duvarı Niye, Ne Zaman İnşa Edilmiştir

50’lerde Batı destekli olarak büyük bir ekonomik gelişim yaşayan Batı Almanya’ya, Sosyalist ekonomi otoriter siyaset ile yönetilen Doğu’dan binlerce insan kaçıyordu. Bu kaçışların büyük kısmı Berlin üzerinden gerçekleşiyordu. Geçişi engellemek amacıyla, Doğu Almanya Parlamentosu’nun kararıyla 13 Ağustos 1961 yılında bir gecede inşa edilmiştir.

Berlin Duvarı’nın Özellikleri (Fiziksel)

Berlin Duvarı biri 3,5 diğeri 4,5 metrelik iki levha bölümden oluşur. Duvarı inşa eden Doğu Alman tarafı hareketleri gözlemlemek için beyaza boyanmış, daha rahat olan Batı tarafı ise tamamen grafitilerle renklendirilmiştir. Berlin Duvarı inşa edilmeden önce sınırda bulunan tel örgüler v.s. üzerine bina edilmiştir. Kara yolu, demir yolu ve su geçişi olarak 25 kapısı bulunan ‘sınır’ın Doğu tarafında yerde kapanlar ve mayınlar yer alıyordu. 46 km. uzunluğundaki duvar boyunca 186 gözetleme kulesi yer almaktaydı.

Berlin Duvarı’ndan Kaçışlar

Elbette kafaya koyan bir Doğu Almanya Vatandaşı’na zaten kapıları açık olan Batı Almanya’ya geçiş için bu duvar engel olamazdı. Çok sayıda ölümün de yaşandığı Berlin duvarı tarihi boyunca insanlar kazdıkları tünellerle, kendi kendine ürettikleri balonlarla ya da nehir ve su geçişleriyle kaçış sağladı. En acı noktalarsa Bernauer Straße’de yaşanmıştır. Sınırları Doğu’da kalan evlerin Batı’ya bakan cephelerindeki pencerelerden atlayarak yapılan kaçışlar sonucu çok sayıda sakatlanma oluyordu. Önce pencereleri tuğla ile örülen bu evler daha sonra yıkıldı. Doğu Almanya’dan Batı Almanya’ya kaçarken ölen ilk kişi 22 Auğustos 1961’de Ida Siekmann Bernauer Straße’de hayatını kaybetti.

Berlin Duvarı’nın Yıkılış Sebepleri

Sovyet Ülkeleri’nin sınır kapısı olan Berlin Duvarı ve civardaki diğer tüm sınırlar Kapitalist Batı’dan ülkeyi koruyor gibi görünse de Doğu Almanya Vatandaşları’nın seyahat özgürlüğünün önündeki engellerdi. 1989 yılında Hükümet tarafından en azından diğer Sovyet ülkeleri olan Çekoslavakya, Macaristan, Polonya, Yugoslavya gibi ülkelere seyahat izni verildi ve bu ülkelere akın eden binlerce Doğu Almanyalı insan buralardaki Batı konsolosluklarına sığınma talebinde bulundu. Özel trenlerle de bu coğrafyanın dışına kaçırıldılar.

Berlin Duvarı’nın Yıkılış Tarihi

Duvarın artık bir manasının kalmadığını göre Doğu Alman Hükümeti 9 Kasım 1989’da yaptığı basın toplantısı ile yıkım kararını halka duyurdu. Duvarın her iki tarafında on binlerce insan toplanmaya başladı, göz yaşları sevinç ve heyecanın bir arada olduğu sahneyi tüm Dünya’dan yüzlerce televizyon kanalı izledi. Gece yarısı bugün Almanya’nın ve Berlin’in sembollerinden Brandenburg Kapısı’ndan başlamak üzere engeller kaldırıldı. Resmi olarak Berlin Duvarı’nın yıkılışı 8 ay sonra, 13 Haziran 1990’da ilk ölümün yaşandığı Bernauer Straße’de başladı. 13 Ekim 1990’da da Alman Demokratik Cumhuriyeti (Doğu Almanya) resmen tarihe gömüldü.

Berlin Duvarı’nın Kalıntıları (Fiziksel)

Berlin Gezisi yaparken şehrin birçok yerinde zeminde Berlin Duvarı’nın Almancası “Berliner Mauer 1961-1989″ yazılı plakalar görülmektedir. Duvar hattı boyunca yol olan yerlerde bu anı yaşatılmakta, çizgi çizilmektedir. Ayrıca duvarın Doğu tarafındaki az gelişme günümüzde dahi görülebilmektedir. Berlin Duvarı’nın kalıntılarının bir kısmı bugün Potsdam‘ın başkentliğini yaptığı Brandenburg Eyaleti’nde bir depoda olsa da, ağrılıklı bölümü satılmıştır. Günümüzde turistik olarak küçük parçaları olduğu iddia edilen hediyelik eşya dükkanı ürünleri bulunmaktadır. (Yalan tabii ki)

Duvarın Kalıntıları’nın Dünya’daki Sergileri

Berlin’in birçok yerinde çeşitli müzelerde sergilenen duvarın anıtsal kalıntılarına da şehrin birkaç noktasında rastlamak mümkün. Başta ABD’ye olmak üzere satılan parçalar çeşitli yerlerde sergilenmektedir. Budapeşte Terör Müzesi’nin önü, Las Vegas’da Main Street Station Otelinin erkekler tuvaleti, Montreal’da Dünya Ticaret Merkezi Binası, Brüksel Avrupa Parlamentosu’nun önü, Vatikan‘ın bahçesi, Strazburg’taki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi binası bahçesi ve New York 53. Cadde duvarın sergilendiği önemli noktalardandır.