İlk adım;
- Yatak: 20 € (4 kişilik hostel)
- Bira: 2.5 € (Bar)
- Yemek: 12€ (Set menü)
- Ulaşım: 0.80 €(Tek biniş)
- Turistik Zenginlik: 2 /5
- Gece Hayatı: 2.5/5
- Pahalılık: 4/5
- Temel Süre: 1 gün
BASK ÜLKESİNİN ENDÜSTRİDEN ESTETİĞE UZANAN MERKEZİ
Barış‘ın Bilbao’da Erasmus sebebiyle 6 ay yaşadığı şehrin, seyahat ettiğimiz diğer şehirlere göre çok özel bir yeri var. Turistik seyahatlerle yakalamaya çalıştığımız “şehirlerin ruhları” içinde yaşanınca çok farklı oluyor. İlk kez bu kadar uzun süre İstanbul’dan uzak olmanın yanı sıra yepyeni bir dil ve kültürle bütünleşmek, zorluklarıyla beraber mükemmel bir deneyim. Taflan da Bilbao Gezisi ile Barış’ı ziyaret etmiş, dolayısıyla arada çok keyifli bir İspanya tatili yaşadık diyebiliriz. “Erasmus yapsam mı?” diye düşünenler, düşünmeyi bırakın ve gidin.
Bilbao, Bask bölgesinin en gelişmiş şehridir ve çok uzun süredir endüstriyel merkezidir. Bask Bölgesi’nin başkenti Vittoria’dır. Türkiye’yle bir Ankara-İstanbul benzetmesi yapabiliriz. Bu gelişmiş ve zengin şehir son dönemlerde büyük yatırımlarla şehrin endüstriyel gücüne ek olarak bir kültür-sanat merkezi yaratmaya çalışıyor. İlk bakışta İspanya’dan ziyade kuzey avrupa ülkelerini andıran Bilbao, Guggenheim Müzesi ile dünyaca meşhur oldu ve gelişmeye devam ediyor.
İspanya başlığı altında değerlendirsek de Bilbao “Bask Ülkesi”ndedir ve “Bask Ülkesi”nin en önemli şehridir. Bunu kesinlikle aklınıza yazın, çünkü tanışacağınız herkesten bunu duyacaksınız; “This is Basque County, not Spain.” Basklar tam olarak bilinemeyecek kadar uzun zamandır şu an bulunduğu bölgede yaşamaktadırlar. Baskça dili hiçbir latin diline, hatta hiçbir dile benzemeyen, hiçbir dil ailesine oturmayan oldukça zor bir dildir. Tüm şehirde baskça ve ispanyolca birlikte yazılmakta, ve okullarında ana dilde eğitim verilmektedir. Oldukça az nüfusa sahip olan Basklar (2.2 milyon) İspanya’nın her döneminde asimilasyon politikalarına mağruz kalmasına rağmen kültürlerini korumayı başarmışlardır. Özellikle Franco döneminde büyük baskılara uğrayan Basklar, ETA örgütüyle İspanya’ya karşı silahlı mücadele vermiştir. ETA yakın dönemde silahlı mücadelesini tamamen durdurmuştur.
BİLBAO’YA NASIL GİDİLİR?
Oldukça zor. İstanbul’dan Bilbao’ya direkt uçak sadece THY ile ve seyrek sıklıkta var, biletler de oldukça pahalı.Ryanair gibi Avrupa’daki ekonomik hava yolu şirketleri de Bilbao Havaalanına değil yakındaki Santander şehrine uçuyor. (Bilbao Santander arası otobüsle 1,5 saat) Vueling Havayolları alternatifini bilet kıyaslama siteleri ile deneyebilirsiniz. (Bkz: yurt dışı ulaşım) Bilbao’ya herhangi bir İspanyol şehrinden veya San Sebastian üzerinden Fransız şehirlerinden birinden trenle gelmek en ekonomik fikir olabilir. Ayrıca yaygın İspanyol şehirler arası otobüs ağı da kullanılabilir. (Örneğin Madrid 5 saat sürüyor.)
BİLBAO’DA ULAŞIM
Bilbao büyük ölçüde tabanvay gezilebilecek bir şehir olmakla beraber çok gelişmiş bir metro ve tramvay sistemi de bulunmakta. Metroyla Bilbao içinde her yere gidebilir, hatta çevre kasabalara da metroyla ulaşabilirsiniz. Tek biniş bilet 0,80 Euro.
BİLBAO NOT DEFTERİ
Bask Ülkesi’ne Özgürlük!: Bilbao alabildiğine politik bir şehir, her yerinde bask bayrakları ve ayrılık, daha çok otonomi talep eden yazılar göreceksiniz. Basklar büyük bir çoğunlukla İspanya’da daha fazla özeklik elde etmek ve ayrılmak konusunda kararlı ve istekliler. Ayrı bir Bask Ülkesini savunmayan birini bulmanız neredeyse imkansız. Mücadelenin verdiği deneyimle her konuda politik bir eyleme denk gelebilirsiniz.
Yazın Gidin: Yaz harici hatta yaz dahil Bilbao çok yağmurlu bir şehir. Hava günlük güneşlikken dahi bir anda yağmur indirebilir, hazırlıklı olun.
Tadabildiğiniz Kadar Pintxos Tadın: Aşağıda daha detaylı açıkladığımız basitçe ekmek dilimleri üzerine sayısız meze türevinin eklendiği bir yemek. Şehrin her köşesindeki kafede çok farklı çeşitlerde bulabilirsiniz.
Bask Kültürünü Tanıyın: Basklılar İspanyollardan oldukça farklıdır. İlk başta biraz çekingen gözükürler ama kısa süre içinde de kaynaşırlar. İspanyollar gibi yavşak, hemen kaynaşan insanlar değil ama çok iyi dostlar edinebileceğiniz insanlar. İngilizce bilme oranı oldukça düşük ama gençler ellerinden geldiğince yardımcı olacaktır ve onlar için de pratik yapma şansı olduğu için kendilerini zorlayarak konuşmaya çalışacaklardır. Bask kültürü hakkında daha fazla şey öğrenmek için couchsurfing yapmak mantıklı olabilir. Sıkı bir couchsurfing tayfası var ve kolaylıkla kalacak yer bulabilirsiniz.
Çevre Köy ve Kasabalar Gezilebilir: Aşağıda daha detaylı bahsettiğimiz yerlere günübirlik geziler yapabilirsiniz. Ulaşım çok kolay.
Athletic Hakkın Bilgi Sahibi Olun: Athletic Bilbao Baskların milli takımı gibidir ve İspanya’nın en ateşli taraftar grubuna sahip takımıdır. Bilbao’da sadece adına Athletic denir. Maç günleri hayat San Mames’tedir.
Bir Sonraki Durak, San Sebastian: Bilbao’ya kadar gelmişken ikinci büyük Bask şehri San Sebastian’ı görmeden olmaz. Avrupa’nın en iyi şehir içi sahillerinden birine sahip olan lüks kent için bkz. San Sebastian Gezi Notları
Kalimotxo nedir bilin: Basklıların çok içtiği bu içecek şarapla kolanın karışımından başka bir şey değildir. Karton kutularda ucuz şarapları ve kolayla karıştırarak yapılan içecek içimi kolay olması ile fena çarpabilir. Fazlası sabah baş ağrısı olarak dönecektir.
BİLBAO’DA GEZİLECEK YERLER
Bilbao son yıllarda endüstriyel bir şehirden daha çekici bir şehir olma yolunda önemli adımlar atıyor ve bunun için büyük yatırımlar yapıyor. Uzun yıllardır İspanya‘nın en zengin bölgelerinden olan ve endüstrisiyle bilinen Bilbao, Bask-İspanya arası politik iklimin yumuşamasıyla şehri daha çok ziyaret edilen bir yere çevirmeye çalışıyor. Bu amaçla yapılan en büyük hamle hiç kuşkusuz Guggenheim Müzesi. Tüm Dünyada Modern mimarinin en önemli örneklerinden biri kabul edilen yapı hızlıca şehrin simgesi oldu diyebiliriz.
Guggenheim Müzesi: Çağdaş ve modern sanat müzesi olarak ünlü mimar Frank Gehry tarafında 1997 inşa edilmiştir. Dünyanın başka yerlerinde de bulunan Guggenheim müzeleri içinde binasıyla en meşhurudur. Bu sürreal yapının sadece çevresini gezerken bile başınız dönebilir. İçinde kalıcı ve dönemsel modern sanat sergileri bulunmaktadır. Bahçesi de yine binanın sürrealliğine uygun heykellerle doludur. Çiçeklerden oluşan meşhur “Puppy” de şehrin önemli simgelerinden biri haline gelmiştir.
Müzede ayda bir cuma günü günü inanılmaz bir etkinlik düzenlenir; Art after Dark. Müze gece 10’dan 1’e kadar açılır ve çok kaliteli dj’ler eşliğinde elinizde içkilerle sergiyi gezebilir, dans edebilirsiniz. Giriş biletiyle de Bilbao’nun en büyük kulübü olan Fever‘a geçilir. Ayrıntılı bilgi için; http://aad.guggenheim-bilbao.es/en/
Casco Viejo(Eski şehir): Dar sokaklar ve şehrin en büyük katedralin olduğu bölge, oldukça modern ve geniş yollara sahip Bilbao’ya farklı bir hava katmakta. Turistik eşya dükkanları, butikler, dövmeciler ve tabii ki bir sürü bar. Bardan bara atlayarak pintxo’ları tadıp farklı içkiler denemek için güzel bir yer. Barlar genellikle sokağa taşar ve farklı barlardan bir şeyler alıp sokakta takılır. Büfeden bira alıp etrafta takılmak da çok keyifli.
Plaza Nueva: Neredeyse tüm İspanyol şehirlerinde bulunan tipik bir avlunun ortasında (Madrid: Plaza Mayor; Barcelona: Plaza Real) birçok bar ve restoranın bulunduğu bölge yine pintxos yemek ve kahve içmek için şehrin özel noktalarından biri. Etrafta koşuşturan çocuklar, hararetli bir şekilde sohbet eden aileler, kahvesini yudumlayan çiftler… Meydan; Bilbao’daki hayatı gözlemlemek için en güzel noktalardan biri.
Nervion nehri: Avrupa’nın birçok şehrinde olduğu gibi Bilbao’nun da içinden nehir geçiyor ve nehrin çevresi şehrin en güzel manzaralarını sunuyor. Modern koprüler, Kuzey Avrupa mimarisine benzer tarihi evlerin eşliğinde Casco Viejo tarafından Guggenheim Müzesine kadar nehir kenarında yürüyüş yapın.
Gran Via: Cafeler, barlar ve tüm markaların mağazalarının bulunduğu şehrin ana caddesi. Özellikle Mouya ve Abando metro durakları arasında bir yürüyüşü hak ediyor. Bölge aynı zamanda birçok ofisin de bulunduğu bir cadde olduğu için şehrin iş ve sosyal yaşamını beraber tatmanıza fırsat tanıyor.
Artxanda Funiküleri: Bilbao etrafını saran tepelerin ortasındaki vadide kurulmuştur ve şehrin en güzel panoramasını bu tepelerden biri olan Artxanda’dan yakalayabilirsiniz. Eğer hava da açıksa okyanus da dahil çok güzel bir manzara sizi bekliyor.
San Mames Stadyumu: Athletic Bilbao’nun, Bilbaolular ve tüm Bask insanları için büyük öneme sahip mabedini görmeden geçmeyin. Athletic Bilbao sadece Bask kökenli futbolcular oynatması ve bu şekilde tarihi boyunca büyük başarılara imza atmasıyla Basklıların büyük gururu ve bir nevi milli takımı. Gran Via’dan stada kadar giden yol boyunca çok güzel bar ve restoranlar bulunmakta. Özellikle maç günü çevresi çok keyifli. Fırsatını bulursanız İspanya’nın en ateşli taraftar grubuna sahip Athletic’in maçına gidin.
Teatro Arriaga: Casco Viejo’nun girişinde bulunan bu tiyatroda opera ve tiyatro gösterileri sahnelenmektedir. Önünde üst orta yaşlı elit Bilbao’lılar ile kalabalık gruplar halinde sokakta içen, buluşan gençleri aynı kareye almak mümkün.
Bilbao Fine Arts Museum: Guggenheim’in tam karşısında biraz mahsun kalan bu küçük müze, ilgilileri oldukça mutlu edecek rafine bir seçkiye sahip.
Sahiller: Bilbao metroyla ulaşılabilecek mesafelerde birçok plaj vardır, ama aklınıza herkesin denize girdiği, beach clubların bulunduğu Akdeniz sahilleri gelmesin. Okyanusun azgın dalgalarının vurduğu sahillerde denize girmenizle dalgalar tarafından geri gönderilmeniz bir olur. Bu yüzden bakir kalmış bu sahiller çevreleyen dağlarla da birleştiğinden yüzmekten ziyade izlemek için güzel manzaralar sunar. Dalga sörfü oldukça gelişmiştir ve dilerseniz sörf boardu kiralayıp ders alabilirsiniz. Güzel sahillerden Sopelana ve Plentzia‘ya metroyla ulaşabilirsiniz. Hem bu kasabaları gezip hem de sahillerini görebilirsiniz. Birini seçmek gerekirse Sopelana’ya gidin.
Civar Köy/Kasabalar: Şehrin hemen dışında bulunan tipik Bask köyleri Mundaka ve Gernika‘ya gidebilirsiniz. Bask bölgesindeki tek UNESCO Kültür Mirası yapısı olan Viscaya Köprüsü’nün de bulunduğu küçük şehir Portugalete‘ye metroyla ulaşabilirsiniz.
BILBAO’DA YEME İÇME
Bask Mutfağı, İspanya’nın en zengin mutfaklarından biridir ve Bilbao da en önemli merkezlerinden biridir. Deniz mahsulleri, şarküteri ürünleri, et yemekleri, kahvaltılıklar ,özel şaraplar… Yöredeki tüm tatları dilim ekmekler üzerinde sunan “pintxo”lar(Pinço olarak okunur.) biz gezginler için yabancı bir mutfakla tanışmak için büyük bir lezzet deneyimi sunuyor. “Pintxo” basit olarak ekmek üzerine konulmuş bir bar atıştırması. İçeriğinde neredeyse her türlü basit muhteviyattan, çok daha kompleks tatlara her şey olabilir. Üzerine kızartılmış elma eklenmiş, yer fıstığı soslu ördek, bıldırcın, yumurta, mantar üçlemesi, şarap soslu mantar, tortilla ve jamon, domuzlu kan sosisi gibi enteresan seçeneklerle karşılaşabilirsiniz.
Bask sosyal hayatında önemli bir yer tutan pintxo’ları neredeyse Bilbao’daki tüm barlarda tadabilirsiniz. Bilbao’lular gibi bardan bara atlayarak az bira veya şarap eşliğinde tatmak çok keyifli olacaktır. Tüm barlarda çok küçük dozlarda içki siparişi verebilirsiniz. Çoğu barın uzmanlaştığı spesiyal pintxoları vardır. Bunları sorarak deneyebilirsiniz. Fiyatlar 1-1,5 € arası değişir.
“Txakoli” adı verilen yöreye özgü beyaz şaraplardan da tatmayı unutmayın. Şarap ve kolanın eşit miktarda karıştırılmasından meydana gelen “Kalimotxo” da tipik bask tatlarından. Özellikle gece dışarı çıkmadan sokakta gençler tarafından içilen “Kalimotxo”yu da tüm barlarda deneyebilirsiniz.
Bilbao’da bar gezmesi için en iyi noktalar; Casco Viejo, Plaza Nueva ve San Mames stadına giden cadde olan Calle Santa Maria.
Komşu şehir San Sebastian gurme turizmi için dünyanın en ünlü noktalarından biri. Gezi notlarımız için bkz. San Sebastian.
BİLBAO GECE HAYATI
İspanya’nın diğer şehirlerine kıyasla sönük kalsa da Bilbao’da gece hayatı yine de canlı. Basklılar belirttiğimiz gibi biraz utangaç, çekingen insanlar o yüzden çok büyük çılgınlıklar beklemeyin. Geceleri yine de dibine kadar sarhoş olmakla sonuçlanıyor tabii.
Bir parantez açarsak Bilbao’da marihuana kullanımı da oldukça yaygın ve dışarıda içimi neredeyse serbest. Bask Hükümeti ayrı devlet olduklarında serbestleştireceğini söylüyor ve polisler de içenlere hiçbir işlem yapmıyor. Barlarda, parklarda, okul bahçesinde, sınıfların önünde dahi kullananlarla karşılaşmak mümkün. Basklılar paylaşmayı da seven insanlardır. Tabii belirtmek gerekir ki bu tip maddeler sağlığa zararlıdır ve çok ayıptır, tu kakadır.
Casco Viejo: Bilbao’lular gibi bu bölgede bardan bara atlayarak geceye başlamak en iyi seçenek.
Fever: Bilbao’nun açık ara en büyük gece kulübü. Hafta sonu tüm gece çalışan metroyla ulaşılabilecek Fever, bir sanayi bölgesinde çok büyük bir deponun çevrilmesiyle kurulmuştur. İçindeki 3 farklı odada, hiphop, techno, pop müzik çalmaktadır ve dönem dönem dünyanın en meşhur djlerini ağırlamaktadır. Elektronik müzikten hoşlanıyorsanız kaçırmamanız gerek. Hele ki ayda bir düzenlenen Art after Dark organizasyonuna denk gelirseniz çok şanslısınız.
Kafe Antzokia:Antzokia Baskça’da tiyatro demektir ve burası da tiyatrodan çevrilme şehir merkezindeki en önemli gece mekanlarından biridir. Kimi zaman canlı müzik, kimi zaman djlerin çıktığı mekan çok daha tipik bir Bask eğlencesi sunar. Rock gruplarının da sıklıkla konserler verdiği mekanda çok farklı müzik türlerine rastlanabilir. Bir geceniz varsa hiç düşünmeyin ve burada geçirin.
Bunlar bana yetmedi daha fazla mekan gezeceğim diyorsanız şunlara bakabilirsiniz;
The Cotton Club, Distrito 9, Congreso, Conjucto Vacio.
