Gürcistan Mutfağı, Tiflis Batum Yemek Mekanları

Gürcistan’da Ne Yenir Sorusunun Tuzlu Kişnişli Cevabı

Gürcistan halkları, tüm alt kimlikleriyle zamanında bölgesinde yerleşik bir nüfus oluşturabilmiş. Değişken iklim yapısı bir yandan Karadeniz’in verimliliğini ve sahil etkisini, bir yandan da geniş dağlık arazilerin besin zenginliğini Gürcü mutfağını etkilemiş. Bizce Gürcistan turu sırasında genel yemek beklentiniz kısıtlı olsun. Ne yazık ki Gürcistan mutfağı zenginlik açısından biraz zayıf (en azından turistlerin erişebileceği seviyede) komşuluğumuza rağmen, temel lezzetleri şaşırtıcı şekilde bizlere uzak. Ya hadi açık açık yazalım: Kötüye yakın! En meşhur Gürcü yemekleri bildiğiniz gibi mantı, pide ve et yemekleri.

1,5 yıl arayla Tiflis gezimiz ve Batum turumuz sırasında öğrendiklerimizi, yediklerimizi ve dönüşte araştırmalarımızı birleştirip yazdık. Tiflis’te ne yenir, Batum‘da nerede yeni sorularının cevapları burada.

Baskın nüfusun Hristiyan olması Gürcistan’da domuz eti tüketimini yaygınlaştırmış ancak sanıldığı kadar tek tercih değil. Komünist dönemin başarılı tarım ve hayvancılık politikaları da sofrada büyük baş hayvancılık, balık ve kümes hayvanları çeşitliliği arasında zenginlik yaratmış. Taze sebze ve yeşillik açısından da zenginlik bulunuyor diyebiliriz. Üstüne nefis peynirler, Gürcistan bağlarının üzümleri ve genel Dünya şarapçılığına farklı bir üretim tekniği ile eklenmiş Gürcü Şarapları gezimizin sofrasında olacaklar.

Gürcistan lezzetleri yazımız uzun olacak, gurmelerimiz ve yemek bloggerlarımız kızmasın, onların alanına girmiyoruz. Vakit ayırıp yazıyı okuyan Keşfetsene takipçileri Gürcistan mutfağı hakkında geniş bilgi edinecektir.

“Tiflis’te ne yenir? Batum’da ne yenir? Batum’un restoranları nerelerdedir? Tiflis’in restoranları nerelerdir?” gibi temel sorulara da bu yazıda yer arayacağız. Gürcistan turumuzun ellerimizle yazdığımız Batum ve Tiflis ayrı ayrı detay notlarına şu görselleri tıklayarak ulaşın. (Ayrı sayfada açılır, yazıya devam ederek karın doyuralım lütfen)

Batum‘un turistik yapısı ve özellikle Türkiye kökenli turist sayısının yüksekliği sebebiyle Batum’daki Türk restoranları, yeni yeni gelişen diğer turizm potansiyeli kısıtlı sayıdaki Dünya mutfakları örnekleri Batum’un alternatif lezzetlerinden.

1,5 yıl önce kendi bütçemiz ve araştırmalarımızla gittiğimiz Tiflis‘in ardına bu sefer Gürcistan Batum Turizm Ofisi’nin daveti ile şehri gezdiğimiz için sağ olsunlar bizi iyi ağırladılar ve bol bol yedirdiler, dolayısıyla Batum’da çok farklı restoran deneyimlerimiz oldu. Tabii ki kendimiz de arada atıştırıp, liste dışı Batum yemeklerini denedik.

Tiflis’teyse daha yerel takıldığımızı söyleyebiliriz. Ancak lüks restoranların da her iki şehirde de (muhtemelen kırsalda da) bizim genel fiyatlara göre oldukça ucuz olduğunu söyleyebiliriz, hele İstanbul ile kıyaslanıyorsa. Gürcistan’da komünist dönemden kalan fakirlik, yemek fiyatlarını düşük tutarda tutuyor. Çok düşük bütçelerle karın doyurmak mümkün.

GÜRCİSTAN’DA NE YENİR?

“Tek düze ve az çeşitli” olarak nitelendirebileceğimiz Gürcü mutfağı’nı geçen yıl 3 gün Tiflis’te, bu sene de oldukça lüks mekanlarıyla 4 gün Batum’da denedik. Vasatın üstünde diyor, ekstra bir beklenti yaratmak istemiyoruz, bu durumda beğeniyle karşılarsınız. Genel olarak biraz tuz sorunu var, tüm yemekler tuzlu, bir de yerel lezzet olarak kişniş çok baskın kullanılıyor, çoğu tabakta karşınıza çıkıyor. Patlıcan başta mevsimine göre sebzeleri iyi kullanıyorlar, çoğu yemekte bi’ patlıcanlı dokunuş mevcut.

Gürcü Mutfağı’nın Başlıca Lezzetleri

Gerçek Haçapuri: Gürcü pide türüdür efendim. Her eyalete göre pişirim şekli değişmiştir, ana haliyle hamur içinde Gürcü peyniri eritmesi diyebiliriz. Batum’un dahil olduğu Acaristan bölgesinde Acaristan Haçapurisi enfesti, çukurlaştırılmış pidenin ortasında tek yumurta var, pidenin kenarlarını tabak kabul edip ortasını içiyle karıştırarak yiyebiliyoruz. Şık mekanlarda tere yağı da ikram ediyorlar, biz bayıldık. Tiflis kısmında satılan haçapuri ise daha ziyade kapalı peynirli pide/pizza arası bir şey, kısmen vasat olduğunu belirtebiliriz. Ayrıca Abhazya haçapurisi, Megruli haçapurisi, Svan haçapurisi gibi sayısız ırkla anılan bölgesel dokunuşların etkisiyle farklılaşan ürünler de var.

Ucuz haçapuri ve Gürcü hamur işleri: Sokaklarda sıkça görülen fırınlar, bakkallar ve pastahanelerde yer alan hamur işi çeşitleri ucuz ve geçiştirmelik iyi yemekler. Peynirli ürünlere sıcakken denk gelirseniz bayılırsınız, ancak normal saatlerde ürünleri “vasat” olarak nitelendirebiliriz. Bütçe dostular ama.

Chashushuli: Gürcistan yemeklerinin en meşhurlarından olan bu şaheser kimi restoranda ara sıcak olarak servis ediliyor. Tek kişiye ana yemek de olabilir, dört kişi falan tadımlık güveç lezzeti de. “Güveçte et” diye sığ şekilde yorumlayabileceğimiz bu dana eti ürünün harmanı içinde patates, mantar, soğan, sarımsak, kişniş ve karabiber baskın olmak üzere baharat var. Servis için yeşillik gezdiriliyor üzerinde. Geleneksel Gürcü mutfağının ana et yemeğidir diyebiliriz.

Khinkali (Gürcü Mantısı): Gürcü mantıları orijinal geleneksel Çin mantısı büyüklüğünde yapılıyor kişi başı 3 tane falan yeterli, biz Tiflis’te mantarlı, patatesli(püreli) ve geleneksel etli yedik, üçünü de üçümüz de hiiiç beğenmedik. Batum’da da 15 kişilik biz gezgin ekibi yedik, herkesin fikrini alamadık ama genelde bayılan çıkmadı diyebiliriz. Daha önceki deneyimimizle bilgilendirdiğimiz birkaç arkadaşımıza sorduğumuzda, beğenmediklerini gördük. Deneyin elbette ama doymak için değil, tatmak için. Bir tanesini seçecekseniz bize göre en iyi klinkali mantarlısıydı. Kötünün iyisi seviyesinde. Elle tepesinden ısırarak yemek makbuldür, suyu akıyor.

Ostri mükemmeldi, şiddetle öneririz. Yağlı, acılı bir sos içinde dana eti. Akşam yemeği için uygun olsa da sabahleyin, akşamdan kalmalığı atlatmak için Gürcülerin ilk tercihi. Bunu yemek için size hiçbir turistin yakalayamayacağı Tiflis‘te özel bir mekan önereceğiz detaylar aşağıda.

Kişniş ve baharatlar: Öyle pul biber v.s. gibi acı baharat kullanımı pek yaygın değil, baharat olarak kişniş çok tercih ediliyor. Susam yer yer ürünler üzerinde yer alırken, baharat saymayız ama sarımsak baskın bir tat olarak her yerde. Ne mutlu ki sarımsağa bayılırız ve sağlıklılığına inanırız, bizi çok mutlu etti. Öyle ağız da kokutmuyor.

Phkhali: Direkt söyleyelim baharat sevenlere gelsin, “yediğimiz en iyi başlangıç” ürünlerinden biriydi. Lübnan başta tüm Ortadoğu mutfağında sık görüp bayıldığımız falafel benzese de aslında bir pate türü diyebiliriz. Çemen baskın, bol sarımsaklı, fasulye, havuç, ıspanak ağırlıklı bir havuç rendesi diyebiliriz. Mersin mutfağı‘nda havuçtan tatlı cezerye yapmışız, Gürcistan’da havucu baharatlayıp bunu. Müthişti. Bolca gömün.

Cevizli patlıcan Gürcülerin leziz mezelerinden biri. Uzunlamasına kesilmiş patlıcanlar kızartılıyor Satsivi ismi verilen cevizli ezme gibi bir şeye sarılıyor, patlıcan sevenler de afiyetle yiyor.

Kara Lahana Dolması: Şimdi bizim Karadenizli dostlarımız kızabilir ancak Batum’da iki farklı mekanda yedik, Taflan‘ın bugüne kadar yediği en iyi iki kara lahana dolması sunumu olduğunu belirtebiliriz.

Gürcistan turşuları: Hem restoranlarda hem de pazarda ve marketlerde sık göreceğiniz turşuları güzel, sirke kısmını bilmiyoruz ama ağırlıklı kısmı tuzlu sudan yapılıyor belli, bir de acur ya da kornişon yerine salatalığın direkt turşusu yapılıyor, sarımsak diş diş değil bütün olarak turşulanıyor, ıhlamur gibi bitkiler de turşu yapımında yer almış. Bizim turşulardan farklarını böyle sıralayabiliriz sanki.

Peynir; peynir ve şarap: Gürcistan hem peynirleri hem Gürcü şarapları ayrı ayrı meşhur olan bir ülke, bu mutfağa ve kültüre de yansıyor. Fırsatını bulduğunuz her yerde peynir yeyip her kadeh Gürcü şarabını tadın deriz.

Sulguni Peyniri: Acara eyaletine özgü meşhur bir arkadaş. Özellikle Batum gezisi sırasında sofranızda görebilirsiniz. Tuzsuz, hafif bir inek sütü ürünü. Şaraba müthiş eşlik ediyor, kahvaltılık ya da ana yemekte starter olarak da gömülebilir. Standart olanı disk şeklinde. Elbete dilimleniyor.

Kalkan ve balıkçılık: Gürcistan’da deniz mahsulleri de oldukça meşhur ve şehrin her yerinde sunuluyor. Pazardan taze taze alıp yiyebileceğiniz balıkları, restoranlarda da afiyetle gömebilirsiniz. Biz yemediğimiz için tadına yönelik yorum yapmayalım, ancak önemli gezgin ve gurme arkadaşlarımız birkaç kez denedi, tam puan verdi. Mersin balıklarıyla kıyaslanır dendi. Biz de fiyatlarla ilgili konuşalım, kaçırılmayacak seviyede. 3,5 Kilo taze kalkan 70 Lari mesela, salatası mezesi dahil. (Gürcistan yerel para birimi Lari)

Mıhlama benzeri tereyağlı peynir: Enfesti. Batum’da yedik. Halis tereyağı içinde eritilmiş peynir kasede sofraya geliyor, 4 kişiye bir kase servis edilen ürünü tek başına 1 kişi 2 kase yese doyamayabilir. Tabii damak meselesi ama son masadaki 10 kişi de çok beğendi.

Tabaka: Tiflis’te bayıla bayıla yediğimiz, Batum’da da karşımıza çıkan tabaka Gürcü tavuk yemeklerinin başında geliyor. Tavada bütün but pişirme diyebiliriz. Muhteşem değil ancak leziz.

Karadeniz mutfağına yakınlık: Gürcistan’da kendi iklim ve ürün çeşitliliğine bağlı olarak sık sık Karadeniz mutfağından esintiler göreceksiniz, birlikte pişirdiğimiz kapların iki farklı bayrak altında sunumudur efendim. Mısır ekmeği de, balık pişirimi de, sarma da, mıhlama da yakın hatta yer yer aynı.

Sokak lezzetleri: Yazının devamında mekan önerilerin altında değineceğiz. Soğuk iklime rağmen sokak yaşamı ve yiyecekleri yer yer karşımıza çıkıyor.

TİFLİS’TE YEMEK YENİLECEK MEKANLAR

Tiflis restoranları ve Tiflis kafeleri genel olarak fiyatlarıyla bizi mutlu eden mekanlar. Lezzetleriyle tartışmalı, yerel bir şeyler bulunursa genelde güzel oluyor (nedense her yerde böyle) turistik mekanları ise “tartışmalı” olarak nitelendirebiliriz.

Agmasenebeli Caddesi 137 numara: Yukarıda ostri yemeniz için önerdiğimiz mekan, sokaktan girişi pek de anlaşılmayan, dibine kadar yerel bir restoran. Tiflis Gezi Rehberi notlarımızda göreceğiniz Türk sokağının ortasında. Yemek, turşu tabağı, ikişer shot ev yapımı cha cha, üçer bardak limonata adam başı 5 Lari ödedik. Ev yapımı cha chayı kesinlikle deneyin, bir içkinin sizi bu kadar hızla çakırkeyif seviyesine getirmesine şaşıracaksınız.

Cafe Gabriadze: Tiflis’in şehir meydanında konuşlanmış olan mekan yerel sanatçıların uğrak yeri. Fiyatları bi’ tık yüksek olsa da, gayet uygun bir yer diyebiliriz.

Wendy’s: Ülkemizde olmayan, bizimse çok sevdiğimiz uluslararası fast food devi Wendy’s’in Tiflis’in şehir merkezinde bir şubesi var ve oldukça leziz. Fiyatlar da “okey” seviyesinde. İsteğe göre Tiflis’e gitmişken ne yiyeyim diyene öneririz.

Schucmann Wine Bar & Restoran: Gayet şık, kaliteli bir Tiflis mekanı. Hoş bir şarap evi keyfi yapalım diyorsanız, adresinizin burası olacağını söyleyebiliriz.

BATUM’DA YEMEK YENİLECEK YERLER

Batum Restoranları: Batum’da her bütçeye uygun restoran var klişesini kullansak doğru olur. Sahil kesiminden otellere, lüks şarap evlerinden, şık mekanlara, ara sokaklarda salaş noktalara ve yerel duraklara kadar seçenekler tahmin ettiğimizden fazlaydı. Batum Turizm Ofisi‘nin daveti ile gittiğimiz Batum gezisinde oldukça iyi ağırlandık ve birçok güzel restoranı onların misafirperverliğinde denedik. Ayrıca kendi bütçemiz ve yerel zevk arayışımızla da aralarda gruptan kopup birkaç mekan denedik. Bakalım;

Old Boulevard: Batum’un en şık restoranlarından olan Old Boulevard, Fransız şıklığıyla dekore edilmiş, sanatı da içine almış bir restoran. Fiyatlar orta seviye, yemekler lezzetli.

Porto Franco: Haçapuri’yi denemek için gittiğimiz mekan acayip kalabalıktı, bize özel haçapuri yapımı da izledik, lezzetine de bayıldık. Yukarıda anlattığımız geleneksel Acara haçapurisi için bulunmaz nokta diyebiliriz.

Adjarian Wine House: Batum’da Gezilecek Yerler sayfamızda detaylı görebileceğiniz, şehrin biraz dışındaki şarap şatosu. Arka planda Gürcistan dağlarının olduğu mekanda dekor ve ortam şık, çabalanmış, fiyatlar yüksek ancak yemekler bizi tatmin etmedi. Şarap gayet leziz, peynir ve aperatifler süper ancak yemek için bize kötü günü denk gelmediyse önermiyoruz. Şarap içmeye gidilir.

Batum Casinoları: Genelde Batum’da casinolarda içki ücretsiz, çoğunda da snack seviyesinde olsa da yemek var. Öneririz, takılın. Giriş de ücretsiz.

Batum Otelleri: Yıldızlı otellerin tümünün restoranları geniş menüyle hizmet veriyor. Tabii ki genişliğin bizim standart turizm anlayışımızla gelen 5 milyon çeşit olmadığını hatırlatalım. İstediğiniz Batum otelinde menüye bakıp yemek deneyebilirsiniz.

Batum Merkez Pazarı: Bizdeki semt pazarlarının bir benzeri, oldukça büyük bir alana kurulmuş sabit pazar. Yemek için taze meyve sebze, turşu, peynir ve içki çeşitleri bulabilir, eve getirmek üzere turşu, peynir çeşitleri, Gürcü şarapları ve ev yapımı cha cha alabilirsiniz. İnsanlar sıcak, fiyatlar çok iyi.

Batum Mc Donald’s: Pek tercih etmediğimiz ama Avrupa gibi pahalı destinasyonlarda sıkça kurtarıcımız olan Mc Donald’s Batum’da da yer alıyor. Sigara içilmeyen tek mekan olarak da uluslararası kalitesini koymuş. Mimarisi oldukça farklı bir binanın içinde, Batum’da merkezi konumda yer almakta, bilginiz olsun.

Tiflis Sokak Lezzetleri

Hamur İşleri: Gürcü mutfağında çok çeşitli hamur işleri var. Özellikle kuyu fırınlarda pişen ekmekler ve börekler olağanüstü lezzetli. Tüm ürünlerin hamuru ve milföyü çok çok iyi ancak içerikte sıkıntı var. Peynirli çeşitlerin efsane, etli çeşitlerin vasat olduğunu belirtebiliriz birlikte seyahat ettiğimiz üç kişinin damak tadına göre.

Churchkhela: Şeker Sucuğu (Bandırma): Kendisi Gümüşhane’ninki kadar, pekmezi Çukurova topraklarındaki kadar iyi değil ama cevizi çok tazeydi. Bir de çeşit çeşit bandırma var, renk renk, insanın hepsini yiyesi geliyor. Tiflis’te yol üstü lezzet ürünleri olarak aklınızda olsun.

Taze Fındık: Sokakta 1 Gel’e alabileceğiniz bir külahtan tutun, marketten birkaç poşete kadar inanılmaz taze, yaş fındık var. Bizimki gibi kavrulmuyor galiba fındık içi bu sayede de Doğu Asya’dakiler gibi taze ve hafif sulu kalıyor. Nedenini bilmiyoruz ama atıştırmak şahane. Bize de Gürcü fındığı getirin.

Bal: Neredeyse her yerde. Gürcistan’da arıcılık belli ki gelişmiş ya da korunmuş, şehir merkezi kısıtlı olsa da, civarlar, turistik yerler ve alışveriş noktaları bal dolu. Tadında ekstra bir şey yok, ancak doğallığı pek şüphe götürmüyor. Standart kavanoz 7-8-10-15 Gel gibi çok ucuz fiyatlara arasına satılıyor. Ufak pazarlığa bakar. (Görsel stok foto’dur)

Batum sokak lezzetleri

Ne yazık ki Tiflis sokakları kadar zengin değil Batum’un bu zevki. Mutlaka yazlık sezonda daha artacaktır ancak yerel noktaları tercih ettiğimiz malum.

Bal: Batum’da da balcılık önemli bir gelir kalemli ve yolda sokakta, turistik yer kapısında bal satışı var, gayet sıradan bir lezzet olduğunu belirtelim, ancak fiyatı oldukça düşük olduğu için Gürcistan’dan bal satın alınıp Türkiye’ye getirilebilir.

Üzüm pekmezi kökenli atıştırmalıklar: Cevizli sucuk, bandırma, köme v.s. benzeri lezzetler her adım başı karşınıza çıkıyor, churchkhela diyorlar. bizdekinin çok altında tadı var, fiyatı da ortalama. Deneyin ama beklentiniz düşük olsun.

Unlu mamuller ve Gürcistan hamur işi: Zaten Gürcü mutfağının ciddi bir kısmını oluşturan hamur işi ürünleri, bir tık alt kalitede de olsa sokaklarda ve sokak arası lezzet duraklarında bulmak çok kolay. Geceleri bol içki ardına ‘munchies’ olarak da yenilebilecek bu ürünler 1 Lari’nin altında fiyatlarla başlayıp, birkaç Lari’ye kadar çıkabiliyor.

GÜRCİSTAN İÇKİLERİ NELERDİR?

Hem Tiflis‘te ne içsek sorusuna, hem Batum’da içki ortamı muhabbetlerine hem de Gürcistan’ın dağlarına, taşlarına, diğer şehirlerine rehber olsun diye Gürcistan yeme içme notlarımız içinde, Gürcü içeceklerine yer verelim.

Gürcü Armut Gazozu: Gürcistan’ın meşhur armut gazozu her sofraya geliyor neredeyse. Marketlerde de satılıyor. Alternatif, keyifli, içimi kolay bir lezzet.

Gürcü Limonatası: Tiflis’te daha yaygın olsa da, Batum’da da yine her yerde karşımıza çıkan bir lezzet olan Gürcü limonatası limonlu gazoz gibi hafif asitli ve köpüklü bir lezzet. Güzel bir serinletici olduğunu söyleyebiliriz. Bildiğimiz limonata değil. Daha çocuk lim eklenmiş (lime) (yeşil limon) gazoz gibi ama her restoranda veriyorlar, geleneksel alkolsüz içecek sanırız. Özellikle Gürcistan gecelerinde, akşamdan kalınmış sabahlar için bayağı başarılı bir içecek. Alca seltzer etkisi yapıyor bildiğin. Bir kısım kaynak da bunun limonata değil, gazoz olduğunu söylüyor, İngilizcesi kolay olsun diye limonata adında sunuluyor olabilir, bize fark etmez, tadı güzel, Gürcü limonatasını öneririz

Soda/Maden Suyu: Gürcülerin yerel sodası Borjomi aynı zamanda tüm bölgeye ihraç ettikleri en meşhur markalarından biri. Bizim ya da Avrupa’nın standart maden sularına göre içiminin biraz daha kolay ancak tadının oldukça tuzlu olduğunu belirtmekte fayda var.

Gürcü kahvesi: Standart olarak şekerli ikram edilen kahvenin pişirim yöntemi Türk kahvesi ile aynı, tadını ise -belki de şeker kaynaklı- Bosna kahvesi ile damla sakızlı Türk kahvesi arasında diye nitelendirebiliriz. Turistik yerlerde, nehir göl v.s. kenarında 1 Lari olan kahveyi mutlaka deneyin. Orta şeker diye bir şey sanırız yok, ya da 10 seferinde bize denk gelmedi. Batum’da birkaç kafe var, oralarda da deneme şansımız olmadı, vardır sanki. Birçok yerde içtiğimizden bir örnek Çoruh nehri üzerinde tarihi bir köprüde; keyifle.

Chacha: Standart Gürcü votkası/brandy türü olan chacha’ya hayranlığımızı Tiflis Gezi Rehberi‘mizden ve Batum Gezi Rehberi‘mizden hatırlayabilirsiniz. “Ça ça” diye okunuyor. Gürcistan’ın milli alkollü içeceği olan chacha, standart olarak %40 ve %45’lik alkol oranlarıyla satılan chacha marketlerde, restoranlarda fabrikasyon şişelenmiş olarak, yollarda, pazarlarda veya herhangi birinin elinde ise ev üretimi olarak plastik şişede satılıyor. Market şişeli fiyatları (yarım litrelik) 6-15 Lari arası değişirken, ev yapımlarında fiyat 2 Lari’ye kadar düşüyor. Tekel büfelerinde de geceleri huniden şişelenerek satılıyor ve genelde 3-4 Lari. Gayet leziz, başta hafif acı, sonra hiç yakmayan bir içimi var. Su gibi yudum yudum da içilir, shot da yapılır. Sulandırmıyorlar ancak meşhur Gürcistan armut gazozu ile birleştirerek deneysel takılmışlığımız var, hiç fena değil. Sabaha side-effect’i de gayet temiz. Çok votka sevmeyen bir ikili olarak şiddetle öneririz.

Gürcü şarapları: Şahane şaraplar, şahane lezzetler, Avrupa şaraplarına göre alternatif yapım ve yıllandırma yöntemleri ve beleşten biraz pahalı fiyatlarıyla Gürcistan şarapları her fırsatta kadeh kadeh keyifle içilesi bir lezzet. Restoranlarda standart olarak gelenler biraz vasat olabiliyor ancak içiliyor, lakin ortalama üstü marketlerin tümünde ücretsiz tadım yapabileceğiniz Gürcü şaraplarının şişe fiyatı marketlerde 4 Lari’den, restoranlarda da 5 Lari’den başlıyor. Onlarca Lari’ye kadar çıkabiliyor. Ayrıca Batum’da görülecek yerler sayfamızda örneklerini görebileceğiniz üzere, çok sayıda şarap şatosu da satışa ek tadım ve yemek hizmeti veriyor.

Gürcü biraları: 3 çeşidini deneme fırsatımız oldu, tümü klasik pilsen vasat biralar. Bira fiyatları çok ucuz, herhangi bir ekstra lezzet beklemeksizin kafanıza göre alıp içebilirsiniz.