Dünya Senin, Hadi keşfetsene!

Saraybosna Gezi Rehberi

MÜZMİN, YORGUN BİR YAKARIŞ

Bosna-Hersek‘in başkenti Saraybosna ve Mostar birbirine yakın iki ayrı şehirdir. Sık karıştırılır. İsterseniz, bkz: Mostar

Keşfetsene‘de şehirlerle ilgili her yerde bulunabilecek tarih bilgilerini anlatmamaya çalışıyoruz ancak burası bambaşka.

Balkanların Kudüs’ü diye de adlandırılabilecek Saraybosna uzun bir dönem Müslümanların, tüm mezhepleriyle Hristiyanların ve Musevilerin bir arada yaşadığı bir şehirdi. Din farkının yanı sıra ırk ve dil zenginliği de buradaydı, tâ ki  son bağımsızlığın ilan edildiği ve savaş kisvesi altında katliamın başladığı 1992 yılına kadar.

Bosna ve Saraybosna tarih boyu ne yazık ki birçok savaşın ortasında yaşamış, yeşermiş ve grileşmiş bir şehir. Bunca savaş mutlak ki şehre büyük bir hüzün ve yıpranmışlık katıyor.  1463’te ilk Osmanlı fethi ve aynı yıl geri kaybetme, 1492’deki ikinci fetih, 1585’teki Hersek fethi, 1878’de anlaşma ile Avusturya Macaristan yönetimi, sonrasında Yugoslavya süreci, bağımsızlık… Çok yorulmuş bu topraklar tarih boyu. O kadar ki 1914’te 1. Dünya Savaşının başlamasına neden olan Govrila Princip tarafından Arşidik Franz Ferdinand’a yapılan suikast de Saraybosna’daki Latin Köprüsü’nde olmuş.

Tüm bu acıların, ekonomik yetersizlikle birleştiği şehirde ve ülkenin neredeyse her yerinde savaşın izlerine rastlıyoruz.

   

SARAYBOSNA NOT DEFTERİ

Kısa tutun: Birçok Balkan şehir gibi hızlıca keşfedilebilir bir yer. 1,5-2 gün oldukça yeterlidir.

Ek program yapın: Zaten nispeten küçük bir şehir olduğu için birçok yeri kısa mesafede göreceksiniz. Mutlaka şehir dışına da çıkarak programı genişletmek lazım

Düşünün: Bosna gezisinde kendinize zaman ayırmaya sık fırsatınız olacak. Ama Baş Çarşı’da çay içerken, ama ovaların solukluğunda ya da yıkık bir binanın karşısında ait olduğumuz insan ırkının ne kadar çirkin bir katil olabileceğine dair okuma ve düşünmeler için acı bir ilham kaynağı burası.

Balkan böreği, Boşnak böreği yiyin: Farklı isimlerle anılan sigara böreğinden çok daha ince çok daha uzun, olağanüstü böreği yiyebildiğiniz kadar çok yiyin. Peynirli favorimiz olsa da, çeşitleri var damak tadınıza göre.  (2012 sonlarında fiyatı TL olarak 20 kuruş falandı) Bir de buna yaya yaya Büreeek demesi çok zevkli bizce.

Cevapi (Bosna Köftesi) tadın: Bütün Balkanlarda köfte zenginliği var. Saraybosna’da da cevapi yenilebilir.

Bosna kahvesi için: Türk kahvesine yakın bir tat, çok uzmanı değilimdir ama katıldığımız turdaki 10-12 kişinin ortak kararı daha güzel olduğu yönünde. Bizim gibi soğuktan kaynatmayıp, sıcak suyun içine koyarak yapıyorlar, geleneksel sunumu da olması gerektiği gibi, nefis.

   

SARAYBOSNA’DA GEZİLECEK YERLER

Baş Çarşı ve Civarı: Eski şehirde görülecek her şey burada toplanıyor.

Aliya İzzetbegovic Mezarlığı: Turla gitmenin  vakitsizliğinden biz göremedik, ancak ziyaret edip bir dua okunması önerilen noktalardan.

Umut Tüneli: Katliam döneminde şehrin nefes almasına yarayan tek umudu, yerli bir yurttaşın kendi arazisi üzerinde açılan yaşam kanalı. Bu küçücük kanaldan insanlar havaalanına kaçırılıyormuş. Hüzünlü ve etkileyici bir deneyim. (Havaalanına yakın, Mostar yolu üzerinde)

Umut tüneli haricinde Saraybosna’da gezilecek görülecek yerler yakın zaten, gezerken görebileceğiniz diğer yapıları da listeleyelim:

Saraybosna Sultan Cami, Sultan Köprüsü, Saraybosna Belediye Binası, Sarı ve Beyaz Tabi, Medrese (Balkanlar’daki ilk okul), Sebil, Bursa Bezisten, Gazi Hüsrev Bey Cami, Ortodoks Kilisesi, Sinagog, Sarı Bezisten, Svrzo House, Latin Köprüsü, 1878-1918 Müzesi, Kurşunlu medresesi (Gazi Hüsrev Bey Medresesi), Saat Kulesi, Katolik Katedrali, Fatih Cami, Ferhadiye Cami, Morica Han, Eski Kütüphane

SARAYBOSNA MOSTAR YOLU ÜZERİNDE;

Mostar’a doğru hareket ederseniz yol üzerinde görülmesi gereken yerler var;

  • Tünel (Savaş yıllarında Saraybosna’nın dış Dünya ile olan tek bağlantısı) Gerçekten özel bir nokta. Gidin.
  • Jablanica Köprüsü – Tito Köprüsü
  • Buna Su Kaynağı (Avrupa’nın en büyük su kaynağı)

SARAYBOSNA’DA ULAŞIM 

Oldukça küçük havalimanı şehre yalnızca 6 kilometre mesafede. Havalimanı servisleri (Shuttle), otobüs ve taksi ile otellerin ücretsiz servisleri birer alternatfi. Otel servisiniz yoksa taksi için 30 – 35 TL gibi bir ücret ödersiniz. Otobüs ve shuttle yalnız ya da iki kişiyseniz elbette çok daha uygun.

Tabanvay: Gezilecek her yer çok yakın. Konakladığınız nokta merkezde ise zaten tek aracınız ayaklarınız olacak.

Tramvay: 1885 yılında yapılmış 10.7 kilometrelik tramvay Başçarşı ile Lidža arası gidiyor. Büfeden bilet 1,6 BM; içinde 1,8 BM.

Otobüs: Tramvayın gitmediği yerlere giden ve gece hizmet veren taşıt. Biz turistlerin çok ihtiyaç duymadığı türden.

Taksi: Bizlere göre ekonomik bir alternatif. Binmeden önce fiyat alınabilir ve küçük bir pazarlık yapılabilir.

SARAYBOSNA’YA NASIL GİDİLİR


Saraybosna – Mostar Otobüsleri:
 AUTOPREVOZ isimli otobüs firması tarafından hizmet veriliyor.. Yaklaşık iki buçuk saat sürüyor. Sefer saatleri:

Saraybosna – Mostar Her gün 06:00, 09:00, 11:30, 12:30, 15:30, 18:00, 19:55.

Mostar – Saraybosna Her gün 06:00, 07:00, 09:00, 11:00, 15:00, 18:15

Saraybosna – Zagrep (Hırvatistan) Otobüsleri: Crotia Bus isimli Hırvat şirketi gidiyor. Her gün 06:30, 12:30 ve 22:00 saatlerinde sefer var.

Saraybosna – Split (Hırvatistan) Otobüsleri: Her gün 10:00, 21:00 saatlerinde. Yolculuk  7,5 saat civarı.

Saraybosna – Dubrovnik (Hırvatistan) Otobüsleri: Glob Tour ve Centrotrans isimli iki firma hizmet veriyor. Sezonda her gün saat 10:00, 15:00 ve 22:00 de hareket. Mostar’daki beklemeye ve yola bağlı olarak yaklaşık 5 saatlik bir yolculuk süresi var. Bilet 22 Euro, her parça başı bagaj için + 1 Euro. Yolculuk Mostar’a kadar 2,5 saat Mostar’dan sonra da 2,5 saat sürüyor.